Stratejik Bir Çözüm: Sovyetler, Nükleer Patlamalarla Kontrolsüz Gaz Yangınlarına Son Verdi

Sovyetler Birliği'nin 1960'lı yıllarda yaşanan ilginç bir olay, kontrolü kaybedilen gaz kuyularının nükleer patlamalarla kapatılmasını içeriyordu. Özbekistan'ın Buhara şehrine 80 km uzaklıktaki Urta Bulak gaz kuyusunda 1963'te başlayan yangın, Sovyetler'i üç yıl boyunca çeşitli yöntemlerle çözüm aramaya yönlendirdi.

12 milyon metreküpten fazla gaz kaybıyla karşılaşılan durum, büyük bir kent için gerekli olan gaz miktarını aşmıştı. Yangını kontrol altına almak için yapılan çeşitli girişimler başarısızlıkla sonuçlandı. Sovyetler, bölgeyi topçu ateşine tutmayı bile denedi.

Ancak 1966'da, olaya daha radikal bir çözüm getirmeye karar verdiler. Bir nükleer bomba kullanarak kuyuyu kapatmaya karar verdiler. Bu yönteme göre, kuyunun yakınında yeni bir delik açılıp buraya nükleer bomba yerleştirilecekti. Patlama, hesaplamalara göre 25-50 metre yakınındaki her deliği kapatmalıydı.

30 Eylül 1966'da planı uygulamaya koymaya karar verdiler. Özel olarak tasarlanan nükleer silah, soğutularak kuyunun yakınına yerleştirildi. Patlatıldığında, sadece 23 saniye sonra alevler söndü ve kuyu mühürlendi. Bu olayın ardından benzer bir yöntem, Türkmenistan ve Ukrayna'daki gaz kuyularını kapatmak için de kullanıldı.

Ancak 1980'lerin sonları ve 1990'ların başlarında nükleer denemelere ilişkin kısıtlamalar getirilmesiyle bu yöntem terkedildi. Bu ilginç olay, nükleer enerjinin sadece savaş amaçlı değil, çeşitli sivil uygulamalarda da kullanıldığına dair bir örnek olarak kayda geçti.